Nederland krijgt ‘Megarepeaters’

Het repeaterlandschap in Nederland telt vooral veel repeaters met een klein dekkingsgebied. De zogenoemde stadsrepeaters in het 12,5 KHz raster en de regionale repeaters op het 25 KHz raster. Eens per jaar, tijdens de ballonvossenjacht, worden de antennes van PI3UTR verwisseld van ruim 200 meter naar bijna 375 meter hoogte en gaat het vermogen met een factor 4 omhoog van circa 4 naar 16 Watt ERP. Stations uit heel het land zijn dan te horen en proberen een verbinding te maken. Goed nieuws, want PI3UTR krijgt waarschijnlijk de permanente status Bovenregionale Repeater.

Na de wijziging van het IARU VHF-bandplan zijn er nieuwe frequenties gekomen voor zodat er meer repeaters geplaatst kunnen worden in de VHF-band. Waar voorheen de repeaterfrequenties begonnen bij 145.6000 MHz, zal dat vanaf volgende week op 145.5750 MHz beginnen. En zo ontstaat er ruimte voor 2 extra repeaters in de 2-meter band. Agentschap Telecom gaat deze frequenties gebruiken voor bovenregionale repeaters. In Duitsland worden deze frequenties al ingezet voor onder andere D-star repeaters, zoals met conditities wel eens te horen is in Noord-Nederland.

Paul Adriaanse (PE1RJV) is verantwoordelijk voor het beheer van enkele repeaters, zowel analoog als digitaal. Zo beheert bij in Utrecht PI3UTR op VHF en PI1UTR op UHF die zowel met D-star als DMR werken. Iets verderop in HIlversum zijn de mensen van Hobbyscoop druk bezig met het in werking houden van PI2NOS, de analoge repeater die uitzend op 430.125 MHz. En zo zijn er nog wat repeaters te bedenken die allemaal gemeen hebben dat ze op grote hoogte opgestald staan en dus een groot bereik hebben.

In de uitzending van PA00NEWS van afgelopen vrijdag melde Paul zich in bij John Piek (PA0ETE) met het nieuws dat PI3UTR een nieuwe frequentie krijgt en gaat verhuizen van 145.625 naar 145.575 MHz. Op termijn zullen de antennes omgewisseld worden zodat de vossenjachtantenne op bijna 375 meter hoogte in de Gerbrandytoren de standard antenne zal worden in plaats van de antennes die nu gebruikt worden op circa 200 meter hoogte. Ook zal het vermogen van de repeater daarbij omhoog gaan van 4 Watt ERP nu, naar 20 Watt ERP in de nieuwe situatie.

“Wij hebben ondertussen de ATOF binnengrkregen om van PI3UTR een bovenregionaal relais te maken. Zo spoedig mogelijk, waarschijnlijk eind dit jaar al, zal de nieuwe frequentie 145.575 worden”, zo zegt Paul. “Dat is geen fout, het is een van de twee nieuwe repeaterfrequenties die door de IARU als aanbeveling gedaan zijn. In Nederland gaan we deze dus ook gebruiken. PI3UTR wordt een bovenregionaal station en het bereik zal dus behoorlijk toe moeten nemen. We zullen gebruik gaan maken van meerdere locaties zoals ook door het CoVersity project (PI2NON) in het Noorden van Nederland gedaan worden. Een van de eerste uitbreidingen staat gepland met een extra zendontvanger in Arnhem”.

De afgelopen tijd heeft Agentschap Telecom in de voorbereiding naar het nieuwe bandplan diverse wijzigingen doorgevoerd voor diverse ATOF’s die op de nieuwe ingangsfrequenties lagen. Voorheen werden deze onder andere gebruikt door PI1UTR op de simplex D-star relais op VHF. Of er internationale coördinatie plaatsvind bij Agentschap Telecom is op het moment van schrijven niet bekend gezien het bereik van deze nieuwe Megarepeater.

Voor Paul betekent het de komende twee weken veel werk. Zo zal hij met meetapparatuur de toren moeten bezoeken om de 2 bandpass en 4 cavity filters opnieuw af te regelen alsook de repeater om te moeten programmeren. “Hoewel de nieuwe ATOF per direct geldig is, ontving ik ook een brief dat de oude ATOF 2 dagen voor het ontvangen van de brief verlopen is. Ik neem aan dat dit een menselijke fout is en ga maandag even contact zoeken met de mensen van Agentschap Telecom om te vragen wat nu precies de juiste volgore is. We willen in ieder geval graag naar de nieuwe frequentie toe”.

Ook PI2NOS bovenregionaal
Alsof bovenstaand goed nieuws nog niet genoes was voorafgaand aan de uitzending van PA00NEWS was daar Mischa van Santen (PA1OKZ) die zich inmelde in de ronde. Niet alleen PI3UTR krijgt de bovenregionale status, ook PI2NOS in Hilversum heeft deze toezegging gekregen.
Een van de wijzigingen die deze status met zich meebrengt is een wijziging in de maximale antennehoogte. Waar deze bij normale regionale repeaters gelimiteerd is naar aanleiding van het dekkingsgebied kunnen de antennes in beide toren nu omhoog tot maximale hoogte omdat er geen beperkingen meer gelden.
Daarnaast mogen met de bovenregionale status ook meerdere locaties in gebruik nemen en dit geeft leuke mogelijkheden om te experimenteren. “Als PI2NOS crew willen we ook een 2e cel gaan bouwen om hier ervaring mee op te doen. Als die is opgedaan kunnen we in een later stadium kijken welke mogelijkheden dit geeft”, zo zegt Mischa.

Het  gesprek tussen John (PA0ETE/PA00NEWS), Paul (PE1RJV) en Mischa (PA1OKZ) is online te beluisteren.

Update 27/12: Op sommige websites wordt gemeld dat deze repeaters deel gaan uitmaken van het CoVersity netwerk van PI2NON in Noord-Nederland. Dit is onjuist. Hoewel co-channeling is toegestaan zal er een eigen netwerk voor de nieuwe bovenregionale repeaters gebouwd worden.